Εγχείρηση καταρράκτη, με τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό, την μικρότερη δυνατή μέχρι σήμερα ομοαξονική τομή (2,2 mm) ώστε να μη χρειάζονται ράμματα, αναισθησία με τοπική ενστάλαξη σταγόνων αναισθητικού και ένθεση τελευταίας τεχνολογίας ενδοφακών από Η.Π.Α. και Ευρώπη, περιγράφουν την πιο σύγχρονη και ασφαλή επιλογή σας για την αντιμετώπιση του καταρράκτη σας από τον οφθαλμίατρο Γεώργιο Παυλόπουλο.
Ο οφθαλμίατρος Γεώργιος Παυλόπουλος διαθέτει μεγάλη εμπειρία και έχει πραγματοποιήσει πάνω από 4.000 εγχειρήσεις καταρράκτη.
Χειρουργεί στα σύγχρονα και πλήρως εξοπλισμένα χειρουργεία της Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας του Ιατρικού Κέντρου Οφθαλμολογίας Athens Vision και της Κεντρικής Κλινικής Αθηνών.
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ
Τι είναι ο καταρράκτης;
Μέσα στον οφθαλμικό βολβό, πίσω από την ίριδα (το χρωματιστό τμήμα του ματιού), υπάρχει ο φυσικός φακός (κρυσταλλοειδής) του ματιού. Ο κρυσταλλοειδής φακός αποτελείται από τον πυρήνα του που βρίσκεται στο κέντρο και από τον φλοιό που τον περιβάλλει και βρίσκεται μέσα σε ένα διαφανή σάκο που λέγεται περιφάκιο.
Η κύρια λειτουργία του φυσικού φακού του ματιού είναι να εστιάζει, ανεξαρτήτως απόστασης, τις εικόνες στον αμφιβληστροειδή (τον οπτικό χιτώνα) ο οποίος βρίσκεται στην οπίσθια επιφάνεια του ματιού. Ο κρυσταλλοειδής φακός για όσο χρονικό διάστημα είναι διαυγής μας επιτρέπει να βλέπουμε με ευκρίνεια.
Με την πάροδο της ηλικίας, ο φυσικός φακός του ματιού γερνάει, χάνει την αρχική του σύσταση, και δημιουργούνται συσσωματώματα πρωτεϊνών στον φακό τα οποία μειώνουν τη μετάδοση φωτός στον αμφιβληστροειδή, στο πίσω τμήμα του ματιού. Ο φακός αρχίζει σιγά-σιγά να θολώνει, με αποτέλεσμα την προοδευτική μείωση της όρασης. Η γήρανση του κρυσταλλοειδούς φακού παρουσιάζεται αρχικά σαν σκλήρυνση του πυρήνα (κέντρου) του και στη συνέχεια σαν θόλωση του φλοιού του (των στοιβάδων που περιβάλλουν τον πυρήνα).
Καταρράκτης λοιπόν, ονομάζεται κάθε θόλωση του φακού του ματιού, η οποία οδηγεί σε μείωση της όρασης.
Τι προκαλεί την εμφάνιση του καταρράκτη;
Ο καταρράκτης οφείλεται συχνότερα στο γήρας. Υπολογίζεται ότι 50% των ανθρώπων ηλικίας μεταξύ 65 – 74 ετών πάσχουν από καταρράκτη. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 70% σε ηλικίες άνω των 75 ετών.
Ο καταρράκτης όμως δεν είναι προνόμιο μόνο των ηλικιωμένων. Νεαρά άτομα, ακόμα και βρέφη, μπορεί να παρουσιάσουν καταρράκτη. Καταρράκτης είναι δυνατό να υπάρχει και κατά τη γέννηση και καλείται συγγενής καταρράκτης.
Εκτός από το γήρας, άλλες αιτίες πρόκλησης καταρράκτη μπορούν να είναι ο τραυματισμός του φακού, η λήψη φαρμακευτικών ουσιών (π.χ. στεροειδών, όπως η κορτιζόνη), η έκθεση σε ακτινοβολία, σοβαρές ενδοφθάλμιες φλεγμονές, ή μετά από χειρουργικές επεμβάσεις στο μάτι για κάποιον άλλο λόγο. Παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καταρράκτη είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, το κάπνισμα, η παρατεταμένη έκθεση στο φως του ήλιου και το οινόπνευμα.
Ποια είναι τα συμπτώματα του καταρράκτη;
Το κύριο σύμπτωμα του καταρράκτη είναι η θόλωση της όρασης. Μειώνεται η φωτεινότητα, η αντίθεση (contrast) και η ζωηρότητα των χρωμάτων (σαν ξεθωριασμένα). H θόλωση αυτή δεν μπορεί να διορθωθεί με τη χρήση γυαλιών.
Τα άτομα με καταρράκτη μπορεί να βλέπουν φωτοστέφανα, ή φωτεινές ουρές γύρω από τα φώτα το βράδυ, με αποτέλεσμα η όραση και η οδήγηση την νύχτα να γίνεται ιδιαίτερα προβληματική.
Άλλοι ασθενείς αναφέρουν ότι βλέπουν διπλά, αλλά στην πραγματικότητα αυτό το φαινόμενο δεν είναι αληθινή διπλωπία. Όταν οι ασθενείς καλύψουν εναλλάξ το ένα από τα δύο τους μάτια, η διπλωπία εμφανίζει συνήθως μόνο το ένα μάτι, συνήθως αυτό που έχει τον πιο προχωρημένο καταρράκτη, γιατί το διπλό είδωλο παράγεται από τον καταρρακτικό φακό.
Ο καταρράκτης συχνά αναπτύσσεται αργά και επιδεινώνεται με διαφορετική ταχύτητα στο κάθε μάτι. Η σκλήρυνση του πυρήνα του φακού προκαλεί αύξηση της μυωπίας στους μύωπες και ελάττωση της υπερμετρωπίας στους υπερμέτρωπες. Σε ορισμένους ασθενείς αυτό οδηγεί σε προσωρινή βελτίωση της όρασης για κοντά. Η βελτίωση όμως είναι πρόσκαιρη, γιατί σταδιακά η θόλωση του φακού θα προχωρήσει και η κοντινή όραση θα επιδεινωθεί ξανά.
Η μειωμένη όραση λόγω καταρράκτη μπορεί να επηρεάσει τις καθημερινές δραστηριότητες όπως η ανάγνωση, η αναγνώριση προσώπων και η οδήγηση και μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο πτώσης, αλλά και κατάθλιψης.
Πως αντιμετωπίζεται ο καταρράκτης;
Στα αρχικά στάδια του καταρράκτη, η αλλαγή των γυαλιών μπορεί να βοηθήσει σε κάποιο βαθμό. Όταν, όμως, η θόλωση του φακού προχωρήσει, τότε η μόνη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση του θολωμένου φακού και αντικατάστασή του με ένα ακρυλικό φακό (ενδοφακό). Ο καταρράκτης δυστυχώς δεν προλαμβάνεται, ούτε θεραπεύεται με κολλύρια.
Πότε πρέπει να χειρουργείται ο καταρράκτης;
Χειρουργική επέμβαση χρειάζεται μόνο εάν ο καταρράκτης προκαλεί προβλήματα στην ποιότητα της ζωής του ατόμου. Ο ασθενής αποφασίζει αν επιθυμεί να χειρουργηθεί, ανάλογα με το πόσο η μειωμένη όρασή του επηρεάζει την καθημερινότητά του. Ο οφθαλμίατρος έχει κυρίως συμβουλευτικό ρόλο.
Άτομα δραστήρια με πολλές, απαιτητικές για την όραση, δραστηριότητες (διάβασμα, υπολογιστές, οδήγηση) συνήθως επιλέγουν να χειρουργηθούν νωρίτερα, από άλλα άτομα λιγότερο δραστήρια.
Η παλιά άποψη πως ο καταρράκτης πρέπει να «ωριμάσει» δεν υιοθετείται από τους σύγχρονους Οφθαλμιάτρους. Ο καταρράκτης θα πρέπει να χειρουργείται πολύ πριν ωριμάσει, πριν δηλαδή φθάσει σε προχωρημένο στάδιο, επειδή οι ώριμοι και οι υπερώριμοι καταρράκτες είναι πιο επιρρεπείς σε επιπλοκές κατά την επέμβαση.
Γενικά, όσο νωρίτερα γίνει η επέμβαση, τόσο λιγότερη ενέργεια απαιτείται (απελευθερώνεται μέσα στο μάτι) για την ρευστοποίηση (emulsification) του πυρήνα του φακού και επομένως τόσο λιγότερες βλάβες προκαλούνται στους ενδοφθάλμιους ιστούς (βλάβη ενδοθηλιακών κυττάρων – οίδημα κερατοειδούς) και τόσο πιο γρήγορα αποκαθίσταται μετεγχειρητικά η όραση του ασθενούς.
Είναι η εγχείρηση του καταρράκτη επώδυνη;
Όχι. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης ο ασθενής δεν αισθάνεται πόνο, παρά μόνο ένα ελαφρό αίσθημα πίεσης κατά τους χειρουργικούς χειρισμούς. Η εγχείρηση του καταρράκτη γίνεται με τοπική αναισθησία (με ενστάλαξη αναισθητικών σταγόνων, χωρίς ένεση). Παρ’ όλα αυτά υπάρχει πάντα εξειδικευμένος, έμπειρος αναισθησιολόγος για να βοηθήσει τους ασθενείς με ιδιαίτερο άγχος ή με διάφορα προβλήματα υγείας.
Πώς γίνεται η εγχείρηση του καταρράκτη;
Προεγχειρητικός έλεγχος:
Ο έλεγχος ξεκινά από το Ιατρείο όπου λαμβάνεται λεπτομερές ιστορικό του ασθενή, με ιδιαίτερη έμφαση στα συστηματικά νοσήματα από τα οποία πάσχει και τα φάρμακα τα οποία λαμβάνει. Ακολουθεί πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος. Αξιολογείται η οπτική οξύτητα, η ενδοφθάλμια πίεση, ο κερατοειδής, η ίριδα και το μέγεθος διαστολής της κόρης, η θόλωση του κρυσταλλοειδή φακού και με οφθαλμοσκόπηση, εφόσον το επιτρέπει ο καταρρακτικός φακός, το υαλοειδές, η ωχρά κηλίδα και η οπτική θηλή.
Ακολουθεί ο έλεγχος στην Κλινική ή την Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας όπου πρόκειται να γίνει η επέμβαση, όπου ελέγχεται ο κερατοειδής (έλεγχος του ενδοθηλίου) και γίνεται ο υπολογισμός της δύναμης του ενδοφακού (βιομετρία) ο οποίος θα εμφυτευτεί στο μάτι, έτσι ώστε μετεγχειρητικά να πετύχουμε την ολική ή μερική απεξάρτηση του ασθενή από τα γυαλιά ή και τους φακούς επαφής.
Η βιομετρία γίνεται με την πολύ εξελιγμένη τεχνολογικά συσκευή της Zeiss IOL Master, η οποία υπερέχει σημαντικά των συμβατικών συσκευών υπερήχων σε ακρίβεια, έτσι ώστε να γίνει ο βέλτιστος δυνατός και εξατομικευμένος υπολογισμός του ενδοφακού που θα χρησιμοποιηθεί.
Προετοιμασία:
Μισή περίπου ώρα πριν από την επέμβαση γίνεται ενστάλαξη κολλυρίων. Σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις δίνεται και προεγχειρητική αγωγή για τις τελευταίες 2-3 ημέρες πριν από την επέμβαση.
Επέμβαση:
Η εγχείρηση γίνεται με τοπική αναισθησία (σταγόνες), κάτω από μικροσκόπιο (συνήθως μεγέθυνση Χ 6 έως Χ 8). Κατά τη διάρκειά της επέμβασης ο χειρουργός θα αφαιρέσει τον καταρράκτη από μια μικροσκοπική τομή 2,2 έως 2,7 mm. Στη συνέχεια, από την ίδια τομή θα τοποθετηθεί μέσα στο μάτι ο ενδοφακός.
Αρχικά ο χειρουργός πραγματοποιεί δυο τομές. Μία τομή 2,2 mm από την οποία θα μπει ο στυλεός (σωλήνας) του μηχανήματος που θα θρυμματίσει και θα αναρροφήσει τον φακό και μια βοηθητική τομή 1,2 mm. Οι τομές γίνονται με ειδικά νυστέρια ή μπορούν να γίνουν με το Femtosecond laser.
Η μικροσκοπική αυτή τομή προσφέρει μεγαλύτερη διεγχειρητική ασφάλεια δεν απαιτείται τοποθέτηση ραμμάτων, προσφέρει γρηγορότερη οπτική αποκατάσταση, προκαλεί λιγότερο αστιγματισμό μετά την επέμβαση, αλλά η εκτέλεση της επέμβασης από μικρότερη τομή, απαιτεί μεγάλη εμπειρία και επιδεξιότητα από τον χειρουργό.
Ακολούθως ο χειρουργός με τα κατάλληλα εργαλεία δημιουργεί ένα κυκλικό άνοιγμα διαμέτρου περίπου 5.5 mm στην πρόσθια μεμβράνη του φακού (περιφάκιο). Αυτό μπορεί να γίνει πριν την έναρξη της επέμβασης και με το Femtosecond laser.
Με τη χρήση υπερήχων και μιας ειδικής αντλίας ο χειρουργός θρυμματίζει (φακοθρυψία) και αναρροφά τον θολωμένο φακό, αφήνοντας το περιφάκιο το οποίο περιείχε τον φακό «κενό» και έτοιμο να δεχθεί τον τεχνητό φακό (ενδοφακό). Πριν την έναρξη της επέμβασης μπορεί να έχει προηγηθεί μερικό λιώσιμο του πυρήνα του φακού με το Femtosecond laser, ώστε να απορροφηθεί ο φακός με φακοθρυψία πιο εύκολα (με λιγότερους υπέρηχους).
Ακολουθεί η ένθεση του ενδοφακού στον σάκο του περιφακίου. Ένας ακρυλικός ενδοφακός νέας τεχνολογίας, ώστε να είναι πολύ λεπτός για να μπορεί να διέλθει από τομή 2,2 mm, ενίεται με τα κατάλληλα εργαλεία μέσα στο μάτι, ξεδιπλώνεται και τοποθετείται μέσα στον σάκο του περιφακίου, εκεί δηλαδή που υπήρχε ο πυρήνας του κρυσταλλοειδούς φακού.
Αφού ξεπλυθούν τα υγρά που έχουν χρησιμοποιηθεί στην επέμβαση (Υαλουρονικό Na) και ενεθεί στο μάτι αντιβιοτικό, ελέγχονται οι τομές για την στεγανότητα τους, επειδή λόγω του μεγέθους των τομών δεν χρησιμοποιούνται πλέον ράμματα. Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης, το μάτι παραμένει ανοικτό χωρίς επιδέσμους, ο ασθενής δεν νοσηλεύεται και επιστρέφει μετά την λήψη των μετεγχειρητικών οδηγιών στο σπίτι του.
Ο καθαρός χρόνος της επέμβασης είναι συνήθως μικρότερος από 15 λεπτά. Ο συνολικός χρόνος παραμονής του ασθενούς στην Κλινική ή την Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας είναι συνήθως 2-3 ώρες.
Χειρουργείται ο καταρράκτης με Laser;
Εδώ και δεκαετίες, πάρα πολλοί ασθενείς πιστεύουν εσφαλμένα ότι η εγχείρηση του καταρράκτη γίνεται “με Laser” εννοώντας φυσικά τους υπερήχους που χρησιμοποιούνται κατά την φακοθρυψία.
Τα Lasers (κυρίως το Dodick Photolysis™ System) δοκιμάστηκαν στην εγχείρηση του καταρράκτη πριν από 20 περίπου χρόνια, αλλά απέτυχαν να καθιερωθούν, γιατί μπορούσαν να ρευστοποιήσουν πυρήνες μόνο από αρχόμενους καταρράκτες και σταδιακά αποσύρθηκαν.
Ένα Laser το Femtosecond Laser το οποίο ήδη χρησιμοποιείται για την δημιουργία τομών στην διαθλαστική χειρουργική, δοκιμάστηκε στην εγχειρητική του καταρράκτη, κυρίως από το 2012.
Αποστολή του Femtosecond Laser ήταν να κάνει τις δύο αρχικές τομές στο μάτι, το κυκλικό σχίσιμο του περιφακίου (της μεμβράνης που περιβάλει τον φακό) δηλαδή την καψουλόρρηξη και μια μερική διατομή και ρευστοποίηση του πυρήνα του φακού πριν της εγχείρηση καταρράκτη, ώστε να αφαιρείται ο πυρήνας του φακού χρησιμοποιώντας λιγότερους υπέρηχους στην φακοθρυψία που θα ακολουθούσε.
Μια ανάλυση 37 δημοσιεύσεων οι οποίες συμπεριέλαβαν 14.567 οφθαλμούς που χειρουργήθηκαν για καταρράκτη, έγινε σύγκριση των αποτελεσμάτων της εγχείρησης καταρράκτη μόνο με φακοθρυψία και της εγχείρησης που γίνονταν με επιπλέον χρήση του Femtosecond Laser.
Από την ανάλυση προέκυψε ότι δεν υπήρξε καμιά στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στις δύο μεθόδους, όσον αφορά την όραση του ασθενή και το σύνολο των επιπλοκών, εκτός από δύο επιπλοκές που παρατηρήθηκαν με την χρήση του Femtosecond Laser. Αυτές ήταν η ρήξη της πίσω επιφάνειας του περιφακίου (σοβαρή διεγχειρητική επιπλοκή που δυσκολεύει την στήριξη του ενδοφακού) και την αύξηση των προσταγλαδινών διεγχειρητικά, ουσιών που προκαλούν μύση (κλείσιμο της κόρης) και κάνουν ξαφνικά την εγχείρηση πολύ δύσκολη. Την μελέτη μπορείτε να την διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο:
Efficacy and Safety of Femtosecond Laser-Assisted Cataract Surgery Compared with Manual Cataract Surgery: A Meta-Analysis of 14 567 Eyes.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27538796
Επομένως τουλάχιστον μέχρι σήμερα, η εγχείρηση του καταρράκτη με φακοθρυψία με την επιπλέον βοήθεια του Femtosecond Laser, δεν υπερέχει της απλής φακοθρυψίας (χωρίς την βοήθεια του Laser) και το πολλαπλάσιο κόστος της επέμβασης με Laser (ιδιαίτερα για την Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες της Ευρώπης) δεν δικαιολογεί το όφελος από την χρήση του.
Όμως με την εξέλιξη της τεχνολογίας, την βελτίωση των μηχανημάτων Laser, την μείωση του κόστους των μηχανημάτων και της συντήρησης τους και επομένως του κόστους της επέμβασης, μπορεί σε λίγα χρόνια η εγχείρηση καταρράκτη με την βοήθεια του Femtosecond Laser να αποτελεί την συνηθισμένη τεχνική στον ιδιωτικό τομέα.
Υπάρχει διαφορά ποιότητας ανάμεσα στους διάφορους ενδοφακούς;
Η ποιότητα και το πραγματικό κόστος των ενδοφακών που χρησιμοποιούνται στην επέμβαση του καταρράκτη διαφέρουν σημαντικά.
Εκτός από την πιστοποίηση της ποιότητας κατασκευής των ενδοφακών (FDA σε Η.Π.Α., CE Mark σε Ευρώπη) και το υλικό τους (ακρυλικοί, περιεκτικότητα σε νερό) άλλοι παράγοντες που καθορίζουν το κόστος και την ποιότητα των ενδοφακών είναι:
- η ασφαιρικότητα της επιφάνειας τους. Οι ασφαιρικοί ενδοφακοί προσφέρουν καλύτερη ευαισθησία στην αντίθεση (contrast sensitivity) και λιγότερες εκτροπές φωτός (aberrations), που πρακτικά σημαίνει καλύτερη ποιότητα όρασης, ιδιαίτερα τη νύχτα.
- το πάχος τους (ώστε να διέρχονται από τομή 2,2 mm ή μικρότερη)
- να είναι προ-τοποθετημένοι στην συσκευή ένθεσης (αποφεύγονται χαραγές και αποτυπώματα των λαβίδων στην επιφάνεια τους)
- ο σχεδιασμός τους, ώστε να διατηρείται η επικέντρωση τους όταν ουλοποιείται το περιφάκιο
- ο σχεδιασμός τους, ώστε να αποτρέπεται η δημιουργία δευτερογενούς καταρράκτη.
- τα φίλτρα τους, για την προστασία της ωχράς (μπλε φως) και την υπεριώδη ακτινοβολία
- η τορική επιφάνεια, αν διορθώνουν δηλαδή και τον αστιγματισμό.
- ο πολυεστιακός σχεδιασμός, αν δηλαδή εστιάζουν την εικόνα σε δύο ή περισσότερα επίπεδα εστίασης.
Ακόμη και ανάμεσα στους καλλίτερους και πιο σύγχρονους ενδοφακούς υπάρχουν διαφορές στην ποιότητα της όρασης. Δείτε παρακάτω μια εστιακή πηγή φωτός πως εστιάζεται με από διαφορετικούς ενδοφακούς και πως παραμορφώνεται η εστία όταν μεγαλώνει η κόρη (την νύχτα).
Ποιος ενδοφακός είναι ο πιο κατάλληλος για μένα;
Ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μονοεστιακοί ασφαιρικοί, μονοεστιακοί αστιγματικοί (τορικοί) και πολυεστιακοί ενδοφακοί. Οι τορικοί και πολυεστιακοί ενδοφακοί είναι πιο ακριβοί (premium IOLs).
Οι ασφαιρικοί ενδοφακοί αποτελούν μια τεχνολογική εξέλιξη του σχεδιασμού των απλών μονοεστιακών φακών. Ενώ το οπτικό σώμα των παραδοσιακών μονοεστιακών φακών είναι ομοιόμορφα σφαιρικό, οι ασφαιρικοί ενδοφακοί έχουν το σώμα τους πιο πεπλατυσμένο στην περιφέρεια. Αυτή η ειδική σχεδίαση έχει ως αποτέλεσμα καλύτερη ευαισθησία στην αντίθεση (contrast sensitivity) και λιγότερες εκτροπές φωτός (aberrations), που πρακτικά σημαίνει καλύτερη ποιότητα όρασης, ιδιαίτερα τη νύχτα.
Οι αστιγματικοί (τορικοί) ενδοφακοί απευθύνονται σε ασθενείς, που εκτός από μυωπία ή υπερμετρωπία, έχουν και σημαντικό (πάνω από 1,25 βαθμό) αστιγματισμό. Οι ενδοφακοί αυτοί πρέπει κατά την τοποθέτηση τους να περιστραφούν και να τοποθετηθούν σε συγκεκριμένη θέση, που καθορίζεται από τον άξονα του αστιγματισμού τους.
Οι πολυεστιακοί ενδοφακοί δημιουργήθηκαν με σκοπό να εστιάζουν το φως, ώστε ο ασθενής να μπορεί να βλέπει μετεγχειρητικά καθαρά σε μεγάλο εύρος αποστάσεων (μακριά, ενδιάμεσα και κοντά). Το σώμα των πολυεστιακών ενδοφακών είναι χωρισμένο σε εναλλασσόμενες δακτυλιοειδείς ζώνες διαφορετικής δύναμης εστίασης, για να μπορεί να εστιάζει το βλέμμα του ο ασθενής σε διαφορετικές αποστάσεις.
Το βασικό μειονέκτημα των πολυεστιακών ενδοφακών είναι η ελάττωση της ευαισθησίας στην αντίθεση (contrast sensitivity). Πρακτικά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη δυσκολία στην διάκριση μακρινών αντικείμενων σε συνθήκες πολύ δυνατού ή πολύ χαμηλού φωτισμού, όπως π.χ. κατά τη νυχτερινή οδήγηση, την αντίληψη αντικειμένων ή ακόμη και πεζών που βαδίζουν στο πλάι ενός κακοφωτισμένου δρόμου.
Ποιες μπορεί να είναι οι επιπλοκές της εγχείρηση καταρράκτη;
Σήμερα με τις σύγχρονες τεχνικές ο καταρράκτης θεωρείται από τις πιο ασφαλείς επεμβάσεις στον άνθρωπο. Παρόλα αυτά, καμία επέμβαση δεν έχει μηδενικό ποσοστό επιπλοκών. Οι σοβαρές επιπλοκές της εγχείρησης του καταρράκτη είναι σπάνιες (0,39% – 0,68% αποκόλληση αμφιβληστροειδούς) έως εξαιρετικά σπάνιες (0,014% – 0,08% ενδοφθαλμίτιδα – μόλυνση του ματιού). Γενικά, οι επιπλοκές σε έμπειρα χέρια είναι εξαιρετικά σπάνιες και στην πλειοψηφία τους αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά. Θα τις συζητήσουμε και θα τις περιγράψουμε με σαφήνεια και λεπτομέρεια στο Ιατρείο κατά τον προεγχειρητικό έλεγχο.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να διαβάσετε το εγκεκριμένο από την Ελληνική Εταιρεία Ενδοφακών Και Διαθλαστικής Χειρουργικής ενημερωτικό έντυπο συγκατάθεσης για εγχείρηση καταρράκτη & ένθεση ενδοφακού στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://www.hsioirs.org/wp-content/uploads/2018/09/Consent_Form_egxeirisi_katarrakti_enthesi_endofakou_new.pdf
Ξαναγίνεται ο καταρράκτης; Τι είναι ο δευτερογενής καταρράκτης;
Όχι. Ο καταρράκτης θεωρείται ο θολωμένος φυσικός φακός του ματιού, ο οποίος αφαιρείται και στη θέση του μπαίνει ένας ενδοφακός.
Αυτό που συμβαίνει όμως αρκετά συχνά (15%-30%), μήνες ή χρόνια μετά την επέμβαση του καταρράκτη, είναι η θόλωση του περιφακίου. Το περιφάκιο είναι η μεμβράνη που περιβάλει τον φυσικό φακό του ματιού. Την μεμβράνη αυτή την διατηρούμε κατά την διάρκεια της επέμβασης και μέσα σε αυτήν τοποθετούμε και στηρίζουμε τον ενδοφακό.
Παρόλο που αυτή η κατάσταση αναφέρεται βιβλιογραφικά ως δευτερογενής καταρράκτης, αυτό δεν σημαίνει ότι ξαναδημιουργείται ο καταρράκτης, αλλά ότι, απλά, θολώνει το περιφάκιο.
Η κατάσταση αυτή αντιμετωπίζεται πολύ γρήγορα και ανώδυνα με ένα ειδικό Laser (Nd-YAG Laser) το οποίο σχίζει το περιφάκιο, χωρίς να απαιτείται χειρουργική επέμβαση και η όραση επανέρχεται στο φυσιολογικό μέσα σε λίγες ώρες.
Είναι εύκολη η εγχείρηση του καταρράκτη;
Επειδή ο καθαρός χρόνος της επέμβασης είναι συνήθως λιγότερο από 15 λεπτά, η επέμβαση γίνεται με αναισθητικές σταγόνες, δεν μπαίνουν ράμματα και ο ασθενής δεν νοσηλεύεται, πολλοί νομίζουν ότι η επέμβαση του καταρράκτη είναι εύκολη.
Αντίθετα όμως πρόκειται για μια πολύ δύσκολή επέμβαση που δεν συγχωρεί τα λάθη. Η επέμβαση γίνεται κάτω από το μικροσκόπιο, με μικροσκοπικά εργαλεία, οι ιστοί του οφθαλμού είναι πάρα πολύ λεπτοί και απαιτείται ταυτόχρονη συνεργασία χεριών και ποδιών. Το ένα πόδι ρυθμίζει δυναμικά κατά την διάρκεια της επέμβασης την εστία και την μεγέθυνση, το άλλο πόδι την ταχύτητα αναρρόφησης και φακοθρυψίας και τα δύο χέρια χειρουργούν.
Αυτό που κάνει την επέμβαση εύκολη για τον χειρουργό και πιο ασφαλή για τον ασθενή είναι ο μεγάλος αριθμός χειρουργικών επεμβάσεων που έχει κάνει ο οφθαλμίατρος, δηλαδή η μεγάλη χειρουργική εμπειρία του.