ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Τι είναι μυωπία;
Μυωπία είναι μια διαθλαστική ανωμαλία του ματιού, κατά την οποία μια εικόνα δεν εστιάζεται στον αμφιβληστροειδή (τον οπτικό χιτώνα του ματιού), αλλά πιο μπροστά από αυτόν. Το βασικό χαρακτηριστικό ενός μύωπα είναι ότι βλέπει θολά τα αντικείμενα που είναι μακριά. Αντίθετα βλέπει καθαρά τα αντικείμενα που είναι κοντά, ακόμη και σε ηλικία πρεσβυωπίας (ανάλογα με το βαθμό της μυωπίας του).
Η μυωπία στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται στο ότι ο βολβός του ματιού είναι πιο μεγάλος σε μήκος, από ότι προβλέπεται για το οπτικό σύστημα του (φακός + κερατοειδής) με αποτέλεσμα οι ακτίνες του φωτός (το “είδωλο” που σχηματίζεται) να εστιάζονται μπροστά από τον αμφιβληστροειδή.
Η μυωπία διακρίνεται σε απλή και παθολογική. Η απλή μυωπία συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ηλικία, ανάμεσα στα 5 και 12 χρόνια και γίνεται συνήθως αντιληπτή κατά τα πρώτα σχολικά χρόνια, όταν οι ανάγκες του παιδιού επεκτείνονται και στη μακρινή όραση. Η απλή μυωπία αυξάνεται προοδευτικά και συνήθως σταθεροποιείται με την ενηλικίωση. Η παθολογική μυωπία εμφανίζεται στην εφηβεία και επιδεινώνεται αργότερα.
Ανάλογα με το μέγεθος της η μυωπία διακρίνεται σε ήπια (0-3 διοπτρίες), μέτρια (3-6 διοπτρίες) και μεγάλη (6 διοπτρίες και πάνω).
Πως αντιμετωπίζεται η μυωπία;
Η μυωπία μπορεί να αντιμετωπιστεί με:
-
γυαλιά όρασης
-
φακούς επαφής
-
διαθλαστική χειρουργική (επέμβασεις με excimer laser)
-
χειρουργική επέμβαση σε πολύ υψηλές μυωπίες που δεν διορθώνονται με τους παραπάνω τρόπους, είτε με την εμφύτευση ενός ακρυλικού ενδοφακού χωρίς την αντικατάσταση του κρυσταλλοειδούς, φυσικού φακού του ματιού, είτε με την αντικατάσταση του με ακρυλικό ενδοφακό, όπως στην εγχείρηση καταρράκτη.
Μπορούμε να σταματήσουμε την εξέλιξη της μυωπίας;
Σήμερα η αναχαίτιση της εξέλιξης της μυωπίας επιχειρείται να γίνει με 3 τρόπους:
-
Την χορήγηση ατροπίνης 0,01% 1 φορά την μέρα το βράδυ και εφόσον δεν υπάρχει αναστολή της εξέλιξης της μυωπίας αύξηση στο 0,5%,
-
Την εφαρμογή ημερήσιων πολυεστιακών φακών επαφής και
-
Την Ορθοκερατολογία, δηλαδή την εφαρμογή σκληρών ή αεροδιαπερατών φακών επαφής κατά την διάρκεια του ύπνου.
Αρκετές και μεγάλες μελέτες έχουν αποδείξει την επιτυχία της Ατροπίνης όσον αφορά την αναστολή της εξέλιξης της μυωπίας. Ο ακριβής όμως μηχανισμός του τρόπου με τον οποίο η ατροπίνη προκαλεί αναστολή της εξέλιξης της μυωπίας παραμένει άγνωστος. Μία υπόθεση είναι ότι το φάρμακο χαλαρώνει την προσαρμογή (δηλαδή την λειτουργία εκείνη του οφθαλμού με την οποία μπορούμε να εστιάζουμε κοντά) εμποδίζοντας έτσι την λέπτυνση ή τέντωμα του σκληρού χιτώνα και συνεπώς την επιμήκυνση των ματιών και επομένως την αύξηση της μυωπίας.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι όσο μεγαλύτερη είναι η δόση της ατροπίνης (0,1%, 0,5%, 0,01%) τόσο καλλίτερα αναστέλλει την εξέλιξη της μυωπίας αλλά τόσο αυξάνονται οι ανεπιθύμητες ενέργειες τις, όπως η φωτοφοβία, προβλήματα στην ανάγνωση και πονοκέφαλοι.
Οι ημερήσιοι πολυεστιακοί φακοί επαφής έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τη εξέλιξη της μυωπίας σε παιδιά έως και κατά 59%. Αρκετοί ερευνητές πιστεύουν ότι η κακή εστίαση της εικόνας στον περιφερειακό αμφιβληστροειδή είναι υπεύθυνη για την επιμήκυνση του οφθαλμού. Δηλαδή ότι η μετατόπιση του εστιακού επιπέδου στον περιφερειακό αμφιβληστροειδή προκαλεί την αντισταθμιστική αύξηση των οφθαλμών. Οι ημερήσιοι πολυεστιακοί φακοί δημιουργούν έναν κύκλο αυξημένης εστίασης που περιβάλλει την κεντρική όραση. Αυτό προκαλεί την αναστολή της επιμήκυνσης των οφθαλμών, εμποδίζοντας έτσι την εξέλιξη της μυωπίας. Για να είναι αποτελεσματικοί οι φακοί, πρέπει να φοριούνται για τουλάχιστον δέκα ώρες, για έξι ημέρες την εβδομάδα.
Η Ορθοκερατολογία έχει αποδειχθεί, από μια μετα-ανάλυση μελετών ότι αναστέλλει την εξέλιξη της μυωπίας κατά 45%. Παρουσιάζει όμως αρκετά προβλήματα από την ολονύχτια χρήση των αεροδιαπερατών φακών επαφής, όπως πιθανή δυσφορία, υπεραιμία του επιπεφυκότα, προσκόλληση του φακού στο μάτι και ακόμη μολύνσεις από μικρόβια όπως η Pseudomonas aeruginosa, η Acanthamoeba, η Serratia marcescens κ.α. Απαιτεί συχνή παρακολούθηση ειδικά το πρώτο διάστημα εφαρμογής και η εφαρμογή των φακών για τη διατήρηση του αποτελέσματος είναι απαραίτητη, αλλιώς ο κερατοειδής θα επανέλθει στο αρχικό του σχήμα και η μυωπία θα υποτροπιάσει.